Inleiding

De kern van EMDR ligt in de desensitisatiefase, waarin de herinnering aan een trauma bewust wordt opgeroepen en tegelijkertijd wordt verzwakt door bilaterale stimulatie. Deze fase helpt om de emotionele lading van ingrijpende ervaringen te verminderen. In bokstherapie wordt dit proces verdiept door lichaamsbewustzijn, ritme en gecontroleerde beweging toe te voegen.

Zo wordt niet alleen het brein, maar ook het lichaam geholpen om los te laten wat jarenlang vastzat.

Het losweken van het vastgezette beeld

De kern van EMDR ligt in de desensitisatiefase. Hier vindt de daadwerkelijke verwerking plaats. De cliënt wordt uitgenodigd het trauma weer op te roepen, terwijl het brein wordt geactiveerd met bilaterale stimulatie. In bokstherapie wordt deze fase aangevuld met lichaamsbewustzijn, ritme en gecontroleerde beweging – zodat ook het lichaam kan loslaten wat jarenlang vastzat.

Wat houdt desensitisatie in?

In fase 4 wordt de cliënt gevraagd om de geselecteerde herinnering (target) in gedachten te nemen, inclusief:

• het specifieke beeld dat symbool staat voor het trauma;
• de negatieve overtuiging (“ik ben machteloos”);
• de bijbehorende lichamelijke sensaties en emoties.

Tegelijkertijd wordt bilaterale stimulatie toegepast, zoals:

• oogbewegingen,
• afwisselend tikken op handen of knieën,
• auditieve tonen via koptelefoon.

Deze herhaald ritmische afleiding maakt dat het werkgeheugen wordt belast, waardoor de intensiteit van de herinnering afneemt. De cliënt volgt, ervaart, laat opkomen en observeert wat verandert.

Desensitisatie in bokstherapie

In bokstherapie wordt desensitisatie niet alleen cognitief, maar ook fysiek ondersteund. We werken met:

• lichte boksbewegingen als bilaterale stimulatie (links-rechts op pads);
• afwisselend stappen of voeten tikken bij het ophalen van de herinnering;
• het volgen van adem en spierspanning tijdens verwerking;
• bewegingsoefeningen met vertraging of versnelling, afhankelijk van wat opkomt.

De bokstherapeut blijft co-regulerend aanwezig: spiegelend, begeleidend en afstemmend. Soms wordt een freeze-reactie letterlijk zichtbaar in het lichaam. In plaats van deze te forceren, wordt vertraagd, gegrond en verankerd.

Wanneer het lichaam meeverwerkt

Wat in woorden loskomt, zakt vaak dieper in wanneer het lijf het mag doorvoelen. Een stootbeweging kan plots ‘leeg’ voelen, of juist beladen. De handen worden slap, of de adem stokt. In deze fase mogen deze signalen er zijn – ze wijzen op verwerking. De bokshandschoen wordt geen afweer, maar een kanaal. In de omgeving van de boksring en het ritme van links-rechts, actie-stilstand, contact en afstand ontstaat ruimte om oude scripts te herschrijven. Niet via het hoofd, maar via lijfelijke ervaring.

De combinatie van bokstherapie en EMDR

De combinatie van bokstherapie en EMDR is krachtig en verdiepend. EMDR richt zich op het verwerken van herinneringen in het brein, bokstherapie helpt om de lichamelijke en emotionele impact te doorvoelen en te integreren. Bokstherapie kan vóór EMDR worden ingezet om het lichaamsbewustzijn te vergroten, en na EMDR om de nieuwe ervaringen te verankeren in gedrag en fysieke beleving. Door beweging, adem en actie wordt verwerking niet alleen mentaal, maar ook fysiek mogelijk. De boksring wordt zo een plek van transformatie: waar trauma niet alleen besproken, maar ook doorleefd en losgelaten wordt.

EMDR-protocol in combinatie met bokstherapie

Hieronder volgt een aangepaste EMDR-protocolstructuur, geïntegreerd in het lichaamsgerichte kader van bokstherapie.

Fase 1 – Intake en geschiedenis
Anamnese en trauma-analyse.
Lichamelijke spanningspunten en triggers in kaart brengen.
Boksfit intake: fysieke reacties en bewegingspatronen observeren.

Fase 2 – Voorbereiding
Uitleg over EMDR en bokstherapie.
Veiligheidsanker creëren via bokshouding, gronding, ademtechniek.
Installeren van een veilige plek via visualisatie én houding (bijv. bokshouding met spreidstand en hand op hart).

Fase 3 – Targetselectie
Keuze van herinnering, beeld of kernovertuiging.
Lichamelijke locatie van spanning benoemen.
Cognitie (bijv. “ik ben machteloos”) koppelen aan lichaamsgevoel.

Fase 4 – Desensitisatie
Bilaterale stimulatie (vingervolging, tikken, pads of stootritme op commando).
De cliënt blijft in contact met herinnering én lijfelijke sensatie.
Bij sterke spanning kan een boksoefening ingezet worden (zoals push-off, vertraging of freeze-respons uitspelen).

Fase 5 – Installatie
Positieve cognitie installeren (“ik ben sterk”, “ik ben vrij”) via beweging.
Herhaal deze overtuiging tijdens een krachtige boksactie (bijv. 1-2 stoot op pad met affirmatie).

Fase 6 – Lichaamscan
Bewuste rustfase op de yogamat of met bokshandschoenen op de borst.
Doorvoelen van het lichaam zonder oordeel.
Nabespreking over wat er nog vastzit of juist is vrijgekomen.

Fase 7 – Afsluiting
Co-regulatie via ademwerk en lichte schaduwbewegingen (boksen zonder kracht).
Herstellen van rust en oriëntatie.
Cliënt kiest een krachtpose of affirmatie ter integratie.

Fase 8 – Herbeoordeling
In vervolgsessie terugkijken: is de herinnering nog geladen?
Hoe ervaart het lichaam de situatie nu?
Wat is veranderd in houding, adem, ritme en impuls?

Verbinding met andere methodieken

De inzichten uit bokstherapie sluiten nauw aan bij sensorimotor therapy, waarin tracking van lichamelijke signalen centraal staat. Ook binnen mindfulness therapie wordt gewerkt aan aandacht en aanwezig zijn in het moment. Compassion Focused Therapy voegt daar de dimensie van mildheid en innerlijke vriendelijkheid aan toe. Samen vormen deze methodieken een stevige basis om trauma en ontregeling te benaderen vanuit lichaam én geest.

VERANTWOORDING

De tekst benadrukt de eigen verantwoordelijkheid van de lezer in het interpreteren en toepassen van de aangeboden kennis, en moedigt aan tot een actieve, onderzoekende houding in het leerproces.

Voor verdere informatie over dit overwerp verwijs ik graag naar de website van EMDR.