Inleiding

Niet elk verhaal vraagt om directe verwerking. In de derde fase van EMDR staat het zorgvuldig selecteren van de juiste herinnering centraal. Dit noemen we het ‘target’. Het is de ingang naar de dieperliggende lading die verwerkt mag worden. Binnen bokstherapie voegen we aan deze stap een lichamelijke dimensie toe: welk moment blijft niet alleen in gedachten haken, maar ook in het lijf?

“Het lichaam onthult vaak wat woorden verbergen.”

Wat houdt targetselectie in?

Binnen het klassieke EMDR-protocol wordt samen met de cliënt gezocht naar een herinnering die het meest beladen is. Daarbij hoort een specifiek beeld dat symbool staat voor het trauma, een negatieve overtuiging die ermee verbonden is (“ik ben zwak”) en een gewenste positieve cognitie (“ik ben sterk”). Tegelijk wordt onderzocht waar in het lichaam spanning voelbaar is wanneer men aan deze herinnering denkt.

Targetselectie in bokstherapie

In bokstherapie kijken we niet alleen naar woorden of beelden, maar juist ook naar lichamelijke reacties. Waar verstrakt iemand bij het uitspreken van gebeurtenissen? Welke bewegingen worden vermeden of geblokkeerd? Welke stoten zijn beladen, bijvoorbeeld de onmogelijkheid om ‘terug te slaan’? Het lichaam blijkt vaak een betrouwbaardere gids dan het verhaal. Het laat zien waar het trauma zich vastgezet heeft, ook wanneer daar nog geen woorden voor bestaan. De vraag is dus niet alleen: wat is je naarste herinnering? maar ook: wat voel je als je iemand aankijkt? Wat gebeurt er wanneer je een stoot geeft? Waar in je lijf ontstaat spanning als je dit vertelt? Door zulke signalen te volgen, kan het juiste target veel preciezer gekozen worden. Dat maakt de verwerking niet alleen effectiever, maar ook dieper verankerd.

Praktisch voorbeeld

Een cliënt herinnert zich uitsluiting op school. Bij het aanhalen van dit beeld verstijft het lichaam, de adem stokt. Tijdens eenvoudig padswerk blijkt de cliënt moeite te hebben met slaan terwijl er oogcontact is. Het lichaam bevestigt dat er nog onbewerkte lading rust op het gevoel van ‘er niet mogen zijn’. Dat wordt het target: niet enkel mentaal, maar tastbaar in lijf en beweging.

De combinatie van bokstherapie en EMDR

De kracht van EMDR en bokstherapie schuilt in hun aanvulling. EMDR richt zich op verwerking in het brein, terwijl bokstherapie de lichamelijke en emotionele sporen zichtbaar en voelbaar maakt. Bokstherapie kan voorafgaand aan EMDR helpen om lichaamsbewustzijn te vergroten, en na EMDR om nieuwe overtuigingen te verankeren in gedrag en houding. Beweging, ademhaling en actie zorgen dat herstel niet alleen in gedachten plaatsvindt, maar ook belichaamd wordt.

Fase 1 – Intake en geschiedenis
Anamnese en trauma-analyse.
Lichamelijke spanningspunten en triggers in kaart brengen.
Boksfit intake: fysieke reacties en bewegingspatronen observeren.

Fase 2 – Voorbereiding
Uitleg over EMDR en Bokstherapie.
Veiligheidsanker creëren via bokshouding, gronding, ademtechniek.
Installeren van een veilige plek via visualisatie én houding (bijv. bokshouding met spreidstand en hand op hart).

Fase 3 – Targetselectie
Keuze van herinnering, beeld of kernovertuiging.
Lichamelijke locatie van spanning benoemen.
Cognitie (bijv. “ik ben machteloos”) koppelen aan lichaamsgevoel.

Fase 4 – Desensitisatie
Bilaterale stimulatie (vingervolging, tikken, pads of stootritme op commando).
De cliënt blijft in contact met herinnering én lijfelijke sensatie.
Bij sterke spanning kan een boksoefening ingezet worden (zoals push-off, vertraging of freeze-respons uitspelen).

Fase 5 – Installatie
Positieve cognitie installeren (“ik ben sterk”, “ik ben vrij”) via beweging.
Herhaal deze overtuiging tijdens een krachtige boksactie (bijv. 1-2 stoot op pad met affirmatie).

Fase 6 – Lichaamscan
Bewuste rustfase op de yogamat of met bokshandschoenen op de borst.
Doorvoelen van het lichaam zonder oordeel.
Nabespreking over wat er nog vastzit of juist is vrijgekomen.

Fase 7 – Afsluiting
Co-regulatie via ademwerk en lichte schaduwbewegingen (boksen zonder kracht).
Herstellen van rust en oriëntatie.
Cliënt kiest een krachtpose of affirmatie ter integratie.

Fase 8 – Herbeoordeling
In vervolgsessie terugkijken: is de herinnering nog geladen?
Hoe ervaart het lichaam de situatie nu?
Wat is veranderd in houding, adem, ritme en impuls?

Verbinding met andere methodieken

De inzichten uit bokstherapie sluiten nauw aan bij sensorimotor therapy, waarin tracking van lichamelijke signalen centraal staat. Ook binnen mindfulness therapie wordt gewerkt aan aandacht en aanwezig zijn in het moment. Compassion Focused Therapy voegt daar de dimensie van mildheid en innerlijke vriendelijkheid aan toe. Samen vormen deze methodieken een stevige basis om trauma en ontregeling te benaderen vanuit lichaam én geest.

VERANTWOORDING

De tekst benadrukt de eigen verantwoordelijkheid van de lezer in het interpreteren en toepassen van de aangeboden kennis, en moedigt aan tot een actieve, onderzoekende houding in het leerproces.

Voor verdere informatie over dit overwerp verwijs ik graag naar de website van EMDR.

VERANTWOORDING

De tekst benadrukt de eigen verantwoordelijkheid van de lezer in het interpreteren en toepassen van de aangeboden kennis, en moedigt aan tot een actieve, onderzoekende houding in het leerproces.

Voor verdere informatie over dit overwerp verwijs ik graag naar de website van EMDR.

Officiële website van EMDR International Association, met uitleg over fases en toepassing.

Boekverwijzing

• Francine Shapiro – Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR): Basic Principles, Protocols, and Procedures (Guilford Press, 2018).
  Het standaardwerk waarin de acht fasen, inclusief de derde fase van targetselectie, grondig worden beschreven.