Inleiding

Soms lijkt het alsof je gewoon doorgaat, maar je lichaam vertelt een ander verhaal: gespannen schouders, een knoop in je maag of een ademhaling die stokt. Draaglast is niet alleen iets wat je mentaal meeneemt, maar vooral iets wat zich in je lijf nestelt. In bokstherapie wordt die verborgen last zichtbaar, voelbaar en bespreekbaar – zodat je niet langer alleen hoeft te dragen wat te zwaar voelt.

Wat is draaglast en waar voel je het?

Draaglast is alles wat iemand in het dagelijks leven moet dragen. Denk aan verantwoordelijkheden, onverwerkte ervaringen, relationele spanningen, innerlijke conflicten of een overweldigende werklast. Deze last is niet alleen mentaal, maar vooral lichamelijk voelbaar. In bokstherapie krijgt draaglast letterlijk een plek in het lijf: gespannen schouders, een verstrakte kaak, knoop in de maag, stokkende ademhaling. Wat mensen meedragen, uit zich vaak in hun houding, stemgebruik en beweging. Soms sluimert het jarenlang in het lichaam zonder dat iemand zich daar bewust van is. Pas wanneer de druk toeneemt – of juist wanneer de veilige ruimte van de boksring iets losmaakt – komt de draaglast in beeld.

De boksring als spiegel van je belasting

Bokstherapie maakt de onzichtbare last zichtbaar. Niet door erover te praten, maar door het lichaam te laten spreken. Tijdens een eenvoudige oefening, zoals recht tegenover iemand staan of een stoot geven, kan spanning ontstaan. Een deelnemer die altijd “de sterke” is in het dagelijks leven, blijkt moeite te hebben om te ontvangen. Iemand anders, die nooit zijn stem verheft, ontdekt in de boksring hoe snel schaamte en controle zich aandienen zodra de hartslag stijgt. De draaglast zit niet alleen in het hoofd, maar is belichaamde geschiedenis.

Overbelasting en de fysiologie van ongezonde stress

Wanneer de draaglast groter wordt dan wat iemand aankan, ontstaat overbelasting. Het zenuwstelsel gaat dan in de overdrive (sympathische activatie), of klapt juist dicht (dorsale vagale collaps). Dit heeft directe lichamelijke gevolgen:

• hartkloppingen, duizeligheid of druk op de borst

• hyperalertheid of juist gevoelsmatig afwezig zijn

• vermijdingsgedrag of overspoeling

• disbalans in ademhaling en spierspanning

De polyvagaaltheorie van Stephen Porges helpt begrijpen hoe deze responsen ontstaan vanuit een gevoel van onveiligheid. Het lichaam probeert zichzelf te beschermen, zelfs als er geen reëel gevaar is. In bokstherapie wordt deze fysiologie niet alleen erkend, maar ook actief gereguleerd via ritme, vertraging en relationele afstemming.

Draaglast bij trauma en affectfobie

Bij mensen met complex trauma of affectfobie is draaglast vaak verbonden aan oude innerlijke conflicten. Emoties als boosheid, verdriet of tederheid zijn in het verleden afgewezen of verboden geraakt. Wat overblijft is een last van ingehouden affecten die zich fysiek uiten, maar moeilijk toegankelijk zijn. In bokstherapie wordt het lichaam als ingang gebruikt. Bijvoorbeeld: tijdens padswerk komt boosheid naar boven, maar de deelnemer lacht het weg of trekt zich terug. De bokstherapeut benoemt wat er zichtbaar is, zonder te oordelen. Zo wordt de afweer voelbaar en kan er voorzichtig contact ontstaan met het onderliggende gevoel.

Leren luisteren naar wat je draagt

Een belangrijk element in bokstherapie is het leren onderscheiden: wat draag je écht, en wat is je automatische reactie op belasting? De therapeut helpt deelnemers hierbij door:

• te vertragen als iemand doorschiet

• nabij te blijven als iemand zich afsluit

• non-verbale signalen te benoemen (adem, houding, blik)

• oefeningen aan te passen op de actuele draaglast

Het gaat niet om ‘meer kunnen’, maar om leren voelen wat er al is. Daarmee wordt draaglast niet per se kleiner, maar wel bewuster gedragen.

Draaglast erkennen is de eerste stap naar herstel

Veel mensen zijn goed geworden in doorgaan. Ze hebben geleerd hun draaglast te negeren of te minimaliseren. In bokstherapie leren ze juist het omgekeerde: stilstaan bij de last die ze dragen, zonder oordeel, met aandacht. Dat vraagt moed. Maar het opent ook ruimte. Ruimte om opnieuw te voelen, te kiezen, en om in actie te komen vanuit contact – in plaats van overleving.

Reflectievraag
Welke lichamelijke signalen vertellen jou dat de draaglast te groot wordt?

Verbinding met andere methodieken

De inzichten uit bokstherapie sluiten nauw aan bij sensorimotor therapy, waarin tracking van lichamelijke signalen centraal staat. Ook binnen mindfulness therapie wordt gewerkt aan aandacht en aanwezig zijn in het moment. Compassion Focused Therapy voegt daar de dimensie van mildheid en innerlijke vriendelijkheid aan toe. Samen vormen deze methodieken een stevige basis om trauma en ontregeling te benaderen vanuit lichaam én geest.

VERANTWOORDING

De tekst benadrukt de eigen verantwoordelijkheid van de lezer in het interpreteren en toepassen van de aangeboden kennis, en moedigt aan tot een actieve, onderzoekende houding in het leerproces.

Klik voor meer informatie Pat Ogden (2006). Trauma and the Body: A Sensorimotor Approach to Psychotherapy. W.W. Norton & Company.

Zie ook: stephenporges