ATLAS van ons BREIN van Lara Wierenga en Dirma Janse

Atlas van ons brein

Lara Wierenga en Dirma Janse over hersenen, gedrag en ontwikkeling

In ‘Atlas van ons brein’ maken neurowetenschapper Lara Wierenga en grafisch ontwerper Dirma Janse de complexe wereld van onze hersenen inzichtelijk, tastbaar en visueel helder. In plaats van een zwaar theoretisch werk schreven zij een boek dat lezers meeneemt op reis door het brein. Van hersenstam tot cortex, van kindertijd tot volwassenwording, van prikkelverwerking tot zelfregulatie. Met infographics, illustraties en toegankelijke uitleg wordt zichtbaar hoe het brein zich ontwikkelt, organiseert en zich aanpast aan de wereld waarin het leeft. Wat dit boek uniek maakt, is de combinatie van wetenschap en vormgeving. Lara Wierenga schrijft als hersenonderzoeker met jarenlange ervaring in ontwikkelingsneurologie, terwijl Dirma Janse de informatie vertaalt naar beeld.

Dat maakt het boek niet alleen leesbaar, maar ook voelbaar. Je ziet letterlijk hoe hersenbanen zich vertakken. Hoe netwerken veranderen in de pubertijd, en hoe stressgebieden zich activeren bij dreiging. Het brein wordt geen abstract systeem, maar een levend, tastbaar geheel.

Atlas van ons brein’ een belangrijke theoretische onderlaag

Voor therapeuten die werken met bokstherapie en lichaamsgericht werk biedt ‘Atlas van ons brein’ een belangrijke theoretische onderlaag. Het verklaart waarom cliënten soms reageren met bevriezing of impulsiviteit, zonder dat daar bewust denken aan te pas komt. Het laat zien dat gedrag voortkomt uit hersenstructuren die zich deels buiten het bewustzijn afspelen. In de amygdala, de hersenstam, of het limbisch systeem. Deze kennis ondersteunt de bokstherapeut om met meer mildheid, ritme en aandacht te begeleiden. Wierenga besteedt ruime aandacht aan de ontwikkeling van het brein in verschillende levensfasen. Van baby tot jongvolwassene, van puber tot oudere: elke fase kent eigen kwetsbaarheden én mogelijkheden tot verandering. De puberteit bijvoorbeeld, wordt beschreven als een fase van hersenherstructurering waarin emoties heftiger worden en het systeem gevoeliger is voor beloning, afwijzing en sociale druk. Deze inzichten zijn van groot belang voor therapeuten die met jongeren werken in de boksring – waar identiteit, autonomie en regulatie telkens worden uitgedaagd.

Naadloze aansluiting bij het uitgangspunt van Bokstherapie

Ook de rol van stress en omgevingsinvloeden komt uitgebreid aan bod. Chronische stress, trauma of een onvoorspelbare omgeving laten sporen na in het brein. Niet alleen in geheugen- en emotieregulatie, maar ook in de structuur van hersengebieden. ‘Atlas van ons brein’ beschrijft hoe veerkracht kan ontstaan wanneer het brein opnieuw veiligheid ervaart. Dat sluit naadloos aan bij het uitgangspunt van Boksfit Therapie: het lichaam helpen herinneren wat het betekent om veilig te zijn, door beweging, ritme en afgestemde nabijheid. De kracht van dit boek zit niet alleen in de uitleg, maar in de verbinding tussen beeld, begrip en beleving. Door het visuele karakter van het boek worden abstracte begrippen zoals dopamine, myelinisatie of hersenplasticiteit plotseling herkenbaar. Voor therapeuten maakt dit het makkelijker om cliënten – jong en oud – uitleg te geven over wat er in hun hoofd gebeurt. Psycho-educatie krijgt hier vorm én taal.

Neurobiologische basis van lichaamsgerichte therapie.

Daarnaast sluit het boek aan bij de neurobiologische basis van lichaamsgerichte therapie. Thema’s als de ‘window of tolerance’, neuroceptie, en het belang van rust in het autonome zenuwstelsel zijn impliciet verweven in het boek, ook al worden ze niet altijd met die termen benoemd. Voor wie werkt met bokstherapie en daarin fysieke signalen wil leren duiden, biedt deze atlas een breder referentiekader. ‘Atlas van ons brein’ is bovendien een uitnodiging tot nieuwsgierigheid. Het nodigt uit om met andere ogen te kijken naar gedrag, naar reacties die voorheen als ‘lastig’ of ‘onverklaarbaar’ werden gezien. Het versterkt het vermogen van therapeuten om gedrag niet alleen te corrigeren, maar te begrijpen. Niet om alles te verklaren vanuit biologie, maar om juist meer afgestemd te werken – met oog voor de ontwikkelingsfase, de breincapaciteit, en het ritme van leren en reguleren.

Voor therapeuten, ouders, coaches en geïnteresseerden

In combinatie met bokstherapie vormt dit boek een waardevolle brug. Terwijl de praktijk zich afspeelt in beweging, nabijheid en actie, biedt deze atlas het neurobiologische fundament dat die praktijk onderbouwt. Therapeuten krijgen handvatten om gedrag te kaderen, cliënten krijgen inzicht in hun eigen reacties, en het gezamenlijke proces van herstel wordt verdiept met kennis. Wierenga en Janse tonen hoe wetenschap en praktijk elkaar kunnen versterken – niet als tegenpolen, maar als samenwerking. ‘Atlas van ons brein’ is daarmee veel meer dan een informatief boek. Het is een gids, een hulpmiddel én een uitnodiging tot samenwerking tussen hoofd en lijf, tussen denken en voelen, tussen begrijpen en begeleiden. Voor therapeuten, ouders, coaches en geïnteresseerden is dit een toegankelijke én inhoudelijk sterke bron die helpt om het menselijk brein niet als machine, maar als levend, lerend en voortdurend reagerend systeem te zien – precies dat wat in bokstherapie elke dag opnieuw wordt ervaren.