Bodyscan
Introductie
De bodyscan is een oefening die deze kennis van het lichaam zichtbaar maakt. In bokstherapie vormt zij een brug tussen spanning en herstel, tussen onbewuste signalen en bewuste aandacht. Het is een eenvoudige, maar krachtige manier om de verbinding met het lichaam te herstellen en innerlijke signalen te leren verstaan.
“Soms weet het lichaam iets vóórdat het denken het heeft ingehaald.”
Wat is een bodyscan?
Een bodyscan is een aandachtsoefening waarbij je systematisch door het lichaam ‘reist’, van kruin tot tenen of andersom. Met open, milde aandacht merk je spanning, warmte, leegte of onrust op – zonder iets te veranderen. Ontspanning kan volgen, maar is niet het doel. Het gaat om aanwezig zijn bij wat er is. Er zijn talloze varianten: langzaam en volledig op de mat, kort en activerend in de boksruimte, met veel begeleiding of juist in stilte. Deze flexibiliteit maakt de bodyscan geschikt voor uiteenlopende situaties en helpt om altijd aan te sluiten bij wat het lichaam aankan.Begeleiding vanuit de bokstherapeut
In bokstherapie wordt de bodyscan altijd professioneel begeleid. Onze bokstherapeuten, tevens opgeleid als mindfulnesstrainers (VMBN), zorgen voor veiligheid en afgestemdheid. De oefening wordt aangepast aan de draagkracht van de deelnemer. Bij overprikkeling wordt bijvoorbeeld alleen het bovenlichaam betrokken of ligt de focus op de adem.
De rol van de bodyscan in bokstherapie
De bodyscan kan voorafgaand aan een sessie helpen om in te checken bij jezelf: waar zit spanning, waar ruimte? Na afloop ondersteunt zij de integratie: wat is losgekomen, wat vraagt nu aandacht? Soms wordt de oefening verwerkt in het bewegen zelf, bijvoorbeeld tijdens padswerk, door kort te voelen wat er gaande is in handen, buik en adem.
Lichaamsbewustzijn en regulatie
De bodyscan traint het interoceptieve vermogen – het waarnemen van signalen van binnenuit. Bij mensen met trauma of chronische spanning is dit vermogen vaak verstoord. De oefening helpt dat contact voorzichtig te herstellen en activeert het ventrale vagale systeem (polyvagaaltheorie), waardoor herstel, verbinding en rust mogelijk worden.
Zingeving in aandacht
De bodyscan gaat verder dan ontspanning. Ze opent een ruimte waarin lichamelijke sensaties betekenis krijgen. Spanning in de buik kan verdriet blijken te zijn; een tinteling in de handen kan verlangen onthullen. Zo wordt het lichaam een bron van richting en inzicht.
VERANTWOORDING
De tekst benadrukt de eigen verantwoordelijkheid van de lezer in het interpreteren en toepassen van de aangeboden kennis, en moedigt aan tot een actieve, onderzoekende houding in het leerproces.
Meer over interoceptie en lichaamsbewustzijn.
Lees ook onze blog over dit onderwerp op Center for Mindfulness, University of Massachusetts)
